Pitonaków u nas ... jak krokusów na polanie!

Zaczęło się ściemniać. Ładnie tu – powiedziałem, rozglądając się dookoła. Ostatnie promienie słońca rzucały ciepłe światło na elewacje gór. Wokoło panowała przyjemna cisza przez która przebijał się szum wartkiego górskiego potoku. Nieco w oddali widniał zarys masywnego – Hawrania. Z rozkoszą odetchnąłem rześkim górskim powietrzem. Jak to się stało, ze znalazłem sie tutaj? Jeszcze kilka dni temu nie wiedziałem, że tu, po drugiej stronie gór, znajdę korzenie rodowe. Patrząc na spis mieszkańców Ždziaru, zobaczyłem mnóstwo znajomo brzmiących nazwisk – Pitonak.

Na chwilę w mojej głowie pojawiła sie myśl, przecież mamy wspólny rdzeń rodowy, więc zastanawiałem się jaki mógł być ich wspólny początek. Najpierw długo analizowałem wszystko po kolei, próbując znaleźć wytłumaczenie. Nie było wówczas telefonów komórkowych ani Internetu więc dostęp do informacji był znacznie utrudniony. Wsiadłem w autobus i pojechałem zaczerpnąć chociażby garść informacji.

Zapytałem napotkaną kobietę, gdzie tutaj mieszka Pitonak?
– Ale, który ... bo ich tu ... jak krokusów na polanie.
Gaździnka, niepozorna siwa kobieta, gestem dłoni zaprosiła nas do środka. Opowiedziała swoją starą rodową historię. Do dziś pamiętam każde jej słowo.
– Pitonaków, pod Tatrami moc od dawien dawna ... dziś rozplenili się w okolicy – daleko poza granice. W Zorze ... ich chyba najwięcej, ale liczne rodziny można spotkać w Podolińcu, w Tatrańskiej Javorinie, Mlynicy, Mlynceky, Strane pod Tatrami, Spiskiej Bieli. Na początku wieku dużo ich wyjechało do Ameryki.

Tam ... z tego rodu wywodzi sie znana, urodzona w Ameryce – amerykańska aktorka – Anna Pitoniak.

Pitoniaki albo Pitonyaki, ale po słowacku: Pitonaki, na tym terenie zamieszkują od około 1720 roku albo i nieco wcześniej, bo w indeksach i metrykach kościelnych parafii Ždziar widnieją wpisy z chrztów. Mieszkały już tam wtedy dwie albo trzy rodziny o tym samym nazwisku.
Ich przodek – M. Piton’y, był ze światu, przybył w te strony prawdopodobnie jako sukiennik albo kupiec do Keźmarku, ale potem przeniósł się w okolice Lendaku. Było to prawdopodobnie w latach 1710-1720. W spisie parafialnym w Ždziarze, nie jest wymieniony jako głowa rodziny, czyli musiał nie mieć w tym czasie ani potomstwa ani założonej rodziny.
W spisie parafian z 1715 r. zanotowani są: Bekes, Kasimir Holuj, Blazak, Kurczil, Oleksiak. Wszyscy byli przede wszystkim rolnikami, pasterzami i węglarzami. Do jednego z rodów (Oleksiak) wżenił się najprawdopodobniej nasz M. Piton(y) (pisownia węgierska).
1 wrzesnia 1741 r. nastąpił chrzest Mariannam Pitonak. Imiona rodziców: Bartholomai Pitonyak oraz Regina Oleksiankay.