Andrzej Pitoń-Kubów
wiersze, teksty z archiwum
SNUTE ZA NICIĄ DNA ... · Hipoteza bałkańska

Górale ... w naszych żyłach płynie Wołoska krew

http://pitonski.com/apiton/?file=woloska-krew/genetyka

Hipoteza bałkańska zakłada, że Wołosi są na Bałkanach ludnością autochtoniczną „paleobałkańską”, stanowiącą jedną z najstarszych grup etnicznych tej części Europy, pochodzącą ze zromanizowanej ludności trackiej, iliryjskiej i staromacedońskiej, zamieszkującej południową część Bałkanów ... dziś Macedonia, Bułgaria, Serbia.

Trakowie i Ilirowie byli starożytnymi ludami indoeuropejskimi, które od epoki brązu zamieszkiwały Półwysep Bałkański. Po zajęciu tych terenów przez Rzym rozpoczął się długotrwały, trwający od 300 do 500 lat, proces asymilacji tych ludów (pod panowaniem Rzymu).

Ludność wołoska, trudniąca się pierwotnie osiadłym rolnictwem, podczas ekspansji Słowian w VI i VII w. została wyparta z żyznych terenów rolniczych na tereny górskie, gdzie zmuszona była prowadzić koczowniczą gospodarkę pasterską. Po podbiciu tych terenów przez Słowian, wraz z pasterzami albańskimi, Wołosi musieli składać daniny słowiańskiej starszyźnie. Dowody historyczne wskazują, że Wołosi zasymilowali się ze Słowianami i Awarami, prowadząc wspólną ekspansję w kierunku zachodnim i północnym - dziś Chorwacja, Słowenia, Rumunia, Mołdawia, i dalej łukiem Karpat docierają na Orawę i Podhale.

Podczas całego średniowiecza Wołosi byli na całych Bałkanach liczącym się elementem etnicznym, politycznym i militarnym. W X w. znane są z północnej i środkowej Grecji regiony: Wielka (Tesalia), Mała (Etolia) i Górna Wlachia (Epir), które stanowiły najdalej wysunięte ku południowi tereny zamieszkane przez Wołochów.

Powszechnie utożsamia się Wołochów z nomadyczną społecznością zasiedlającą żywiołowo tereny Karpat, prowadząc wyłącznie gospodarkę pasterską na terenach górskich. Niekwestionowaną duchową stolicą narodu arumuńskiego jest położone w Albanii dawne kupieckie miasto Moskopole. Stanowiło wielki ośrodek handlu wołoskimi wyrobami wełnianym i produktami owczymi, które przynosiło ogromne bogactwa Wołochom z pogranicza Grecji, Albanii i Macedonii. Moskopole było największym skupiskiem wołoskiej elity finansowej i kulturalnej. Miasto zostało całkowicie spalone w 1789 r. przez zazdrosnego osmańskiego oligarchę Alego Paszę.